Avrupa ülkelerinde demokratik işleyişi izleyen AGİT, 16 Nisan referandumuyla ilgili raporunda, kampanya sürecinde ifade özgürlüğünün kısıtlandığına, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın propaganda sürecinde devlet kaynaklarını kullandığına, tarafların medyadaki eşitsiz görüntüsüne dikkat çekmişti.
Birgün’den Sebahat Karakoyun’un haberine göre AGİT heyeti, seçim sürecine ilişkin ilk tespitlerini yapmak üzere muhalefet partileriyle temasa geçti. Heyet üyeleri, görüştükleri CHP ve HDP temsilcilerine, kısa süre önce yapılan ve sandık güvenliği açısından pek çok risk barındıran seçim yasası değişiklikleri ile ilgili ayrıntılı sorular yöneltti.
Edinilen bilgiye göre AGİT temsilcileri, CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, genel başkan yardımcıları Muharrem Erkek ve Onursal Adıgüzel ile İstanbul milletvekilleri Sezgin Tanrıkulu ve Sibel Özdemir’den oluşan heyet ile görüşmesinde, seçim kanunlarının neden seçimden kısa bir süre önce değiştirildiğini, muhalefetin bu sürece katkı sağlayıp sağlamadığını sordu. Heyet üyeleri ayrıca, muhalefetin, seçim günü sahtecilik bekleyip beklemediğini de sordu.
Heyetin soruları üzerine yasa değişikliğinin sandık güvenliği açısında riskler barındırdığına dikkat çeken Özgür Özel, aynı apartmanda oturan seçmenlerin farklı sandıklarda oy kullanmasının kontrol mekanizmasını ortadan kaldırdığını, 16 Nisan referandumunun en önemli itiraz noktalarından olan mühürsüz zarf ve pusulalarının kanuna eklendiğini, sandık başkanlarının kamu görevlisi olma zorunluluğunun sivil seçim yapma konusunda önemli bir geri adım olduğunu, kolluk güçlerinin bir muhbir tarafından sandık bölgesine çağrılmasının da doğru olmadığını anlattı.
‘Demirtaş’ın durumu seçim meşruiyetini zedeler’
Bunun yanısıra Özel, kanunla getirilen ‘sandıkların taşınması’ uygulamasının Doğu ve Güneydoğu’da seçime katılımın zorlaştırılmasına neden olabileceğine ve seçim sonuçlarının etkilenebileceğine yönelik endişelerini de aktardı.
Muharrem Erkek de, OHAL sürecinde yapılacak seçimlerde meşruiyet tartışmasının kaçınılmaz olduğuna işaret ederek, '2017 referandumunun meşruiyeti hala tartışılıyor. Seçim güvenliğiyle ilgili toplumun endişeleri giderilmiş değil. Kim kazanırsa kazansın OHAL’de gerçekleşecek seçimlerin meşruiyeti mutlaka tartışılacaktır. Toplumun önemli bölümünde hile yapılacağı endişesi var, bunun sorumluları da bu yasaları değiştirenlerdir' dedi.
AGİT’in seçim gözlemcileri, HDP Grup Başkanvekili Meral Danış Beştaş, İzmir Milletvekili Ertuğrul Kürkçü ve Mardin Milletvekili Ali Atalan’dan oluşan HDP heyeti ile de bir araya geldi. HDP’den yapılan açıklamaya göre görüşmede, 'OHAL koşulları altında seçim güvenliğinin sağlanmayacağı ve özellikle Kürt nüfusun yoğun olduğu kırsal bölgelerde önceki seçimlerde de olduğu gibi baskıların artabileceği kaygısı' aktarıldı.
HDP’nin cumhurbaşkanı adayı Selahattin Demirtaş’ın cezaevinden seçim kampanyası yürütmek zorunda bırakılmasının sebep olduğu adaletsiz rekabetin seçim meşruiyetini zedeleyeceği de vurgulandı.