Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Yüksek Disiplin Kurulu (YDK) Üyesi ve İzmir Milletvekili Mahir Polat, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’nda Azerbaycan Cumhuriyeti Hükümeti ile Tercihli Ticaret Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunmasına İlişkin Kanun teklifi üzerine konuştu.
Firmaların domates meydana geldiğinde anlaştığı ürünü almadığını ve çiftçilerin alın terinin tarlada kaldığını vurgulayan CHP’li Polat, Ticaret Bakanlığı ve Tarım Bakanlığı’na çağrıda bulunarak, 'Yasal düzenlemeler yapılıp cezai şartlar, yasaklamalar, men cezaları getirilebilir ve böylece Türk çiftçisi korunabilir' ifadelerini kullandı.
Rusya'yla ticari ilişkilere değinen Polat, 'Enerjide inanılmaz imtiyazlar tanıdık. ‘Domates kotalarımızı kaldırsınlar’ diye rica ettik. Domates kotalarını kaldırmadılar ama bir şey yaptılar, domateste 200 bin olan kotayı 250 bin tona çıkarttılar. Tarım Bakanlığı’ndan bir yazı: Rusya Ege Bölgesi'nden ve Akdeniz'den domates ithalatını durdurmuş. Nedeni ise domateste pepino mozaik virüsüne rastlanması.' dedi
'EKONOMİK DEĞİL, SİYASİ BİR ANLAŞMA'
Azerbaycan ile yapılan anlaşmanın Sovyetlerden sonraki Bağımsız Devletler Topluluğu döneminde Türkiye ile yapılan ticaret iş birliği anlaşmalarının çerçevesinde olduğunu söyleyen Polat, 'Azerbaycan bize 15 tane ürün söylemiş, biz Azerbaycan'a 15 tane ürün söylemişiz, bu ürünler arasında karşılıklı tercihli tarifeler uygulamaya koyuyoruz. Şimdi, bu tarife kontenjanlarını, tercihli ticaret anlaşmalarını devletler yaparlar, bunları yaparken belli amaçlarla yaparlar. Nedir bunlar? Ekonomik amaçlar, siyasal, kültürel amaçlar, bir de nüfuz alanını genişleteceği amaçlar vardır. Bu yapılan anlaşmaya baktığımızda, maalesef ekonomik bir anlaşma değil sadece siyasal bir anlaşma olduğunu görüyoruz. Çünkü neden? Burada eklere baktığımız zaman, Azerbaycan'ın bizden alacağı ürünlere baktığımız zaman sadece şekerleme sektörünü ilgilendiren bir anlaşma olduğunu görüyoruz. Oysa ki, bu belirlenen 15 ürünü biz belirliyoruz, biz belirleseydik bizim Azerbaycan'a satabileceğimiz o kadar çok endüstriyel ürünlerimiz var ki, o kadar çok bilişim alanında ürünlerimiz var ki; Azerbaycan'da zaten bunlarda yaklaşık 7 milyar dolarlık ithalat yapıyor. Umarım bundan sonrası için hükümetler daha çok pay almaya ve bu anlamda pay almaya çalışırlar diyorum' dedi.
ŞARAPTA 4 MİLYON DOLAR AÇIK
Türkiye bu anlaşmaları sıkça yaptığını belirten Polat, 'Kimlerle yapmış bu anlaşmaları, Moldova'yla yapmış. Mesela kimle yapmış, Venezuella'yla yapmış, İran İslâm Cumhuriyeti'yle yapmış, Arnavutluk'la yapmış; buralarda o ülkelerden ‘Size tarife kontenjanı tanıyoruz’ diye, indirimli ne istemişiz? Peynir istemişiz, elma istemişiz, domates istemişiz, bir de ne hikmetse şarapta indirim yapacağımızı söylemişiz. Türkiye Cumhuriyeti'nde, iki örnekle şarap işini anlatmak isterim: Hükûmet edenler kendi siyasal anlayışları gereği şaraba karşılar ve Türkiye'de şarap üretimini engellemeye çalışırlarken yurt dışından Arnavutluk'tan, Moldova'dan sıfır vergili şarap istemişler. İki ülkeyi kıyaslamak gerekiyor. İtalya'nın dünyada şarap üretimi açısından, toprakları ve üzümleri açısından Türkiye'yle benzer bir ülke; toplam şarap ihracatı 6,78 milyar dolar. Aynı dönemde Türkiye'nin şarap ihracatı 11,2 milyon dolar; ithalatı ise 15,5 milyon dolar yani 4 küsur milyon dolar burada açık veriyoruz' ifadelerini kullandı.
Domatesle ilgili tarife kontenjanlarının verildiğini söyleyen Polat, 'Ben burada Ticaret Bakanımıza ısrarla seslendim, dedim ki domateste özellikle bu mevsimde alıcımız Rusya. Rusya'ya karşı Türkiye çok fedakârlıklar yaptı; hakkıdır, savunma sanayimize de katkıları bulundu. Enerjide inanılmaz imtiyazlar tanıdık. ‘Domates kotalarımızı kaldırsınlar’ diye rica ettik. Domates kotalarını kaldırmadılar ama bir şey yaptılar, domateste 200 bin olan kotayı 250 bin tona çıkarttılar. Tarım Bakanlığı’ndan bir yazı: Rusya Ege Bölgesi'nden ve Akdeniz'den domates ithalatını durdurmuş. Nedeni ise domateste pepino mozaik virüsüne rastlanması. Tarım Bakanlığımız ne iş yapar? Bunları denetlemez mi üretilirken? Ya da ihraç edilirken bitki sağlık kurumları bunları test etmez mi? Etti ve gittiyse Rusya'yla aramızda bir problem mi var? Ya da döndüyse Türkiye'deki insanlarımızla bir problem mi var ki Rus halkının yemediği domatesi biz yiyeceğiz? Yine, elmayla ilgili tarife kontenjanları tanımışız. Elmada Türkiye dünya çapında 15'inci büyük ihracatçı. Bu anlaşmalarda maalesef Türk çiftçisini, Türk tarımını eziyoruz' dedi.