Akıllı telefonlardan yayılan mavi ışık tehlikesi

Akıllı telefonlardan yayılan mavi ışık, gün ışığını taklit ederek beynin uyanma vaktinin geldiğini zannetmesine neden oluyor.
 Akıllı telefonlardan yayılan mavi ışık tehlikesi
2020-08-11 06:40:55   Güncelleme: 2021-09-05 00:13:37    

Uyku, vücut fonksiyonlarının sağlıklı işleyişi için gereken bir durum. Ortalama uyku süresi hayvan türleri arasında farklılık gösteriyor. Örneğin fare hayatının yarısını, insan ise yaklaşık üçte birini uykuda geçiriyor.

Uyku sinir sistemimizin işlevini normal şekilde sürdürebilmesi için de gerekli. Yeteri kadar uyumadığınızda, konsantrasyon sıkıntısının yanı sıra hafızada bozulma, fiziksel performansta düşme gibi durumlar ortaya çıkabilir. Uykusuzluk devam ederse, halüsinasyon, ruh halinde ani değişiklikler de gelişebilir.

Uyku sürecinde, sinir hücrelerinin kendilerini yenilediği ve beynin bazı önemli sinir bağlantılarını harekete geçirdiği düşünülüyor. Bunun yanı sıra uyku sürecinde çocuklar ve genç erişkinler için önemli olan büyüme hormonu salgılanıyor, vücutta yapım olayları artarken yıkım olayları da azalıyor.

NE KADAR UYKUYA İHTİYACIMIZ VAR?

Kişinin ihtiyaç duyduğu uyku süresi çeşitli faktörlere (yaş, gebelik, uykusuz kalınan süre) göre değişkenlik gösterebiliyor. Bebekler için bu süre genellikle günde 16 saat iken ergenlerde ortalama 9 saat, erişkinlerde 7-8 saat. Ancak bazı kişilere 5 saat, bazılarına ise 10 saat uyku yeterli gelebiliyor. Sonuç olarak, uyandıracak bir alarm yoksa vücudunuz ihtiyaç duyduğunuz uyku süresine karar verecektir.

AKILLI TELEFONLARIN YAYDIĞI MAVİ IŞIK UYKU DÖNGÜNÜZÜ BOZUYOR

Akıllı telefon kullanımı özellikle gençler arasında olmak üzere son derece yaygın. Yedi ülkeden 4.700 katılımcıyla yapılan bir araştırmada, katılımcılar arasında daha çok gençlerin uyudukları sırada telefonlarını ulaşabilecekleri uzaklıkta bir yere koydukları ve teknolojiye sürekli bağlı halde oldukları için uyumadıkları bildirildi. Uyumama meselesinde teknoloji bağımlılığının yanı sıra cihazlardan yayılan mavi ışığın da etkisi olabilir. Nasıl mı?

Akıllı telefonlar, tabletler, laptoplar, televizyonlar ve benzeri cihazlardan, ekranı görebilmek için mavi ışık yayılır.  Gece uyumadan önce telefonunuza baktıysanız, telefonunuzdan yayılan bu mavi ışık güneş ışığının ortaya çıkardığı aydınlığı taklit ederek beyninizin gündüz vakti olduğunu düşünmesine neden olur. Bu durum beyninizin, vücudunuza artık “uyuma zamanı”nın geldiği işaretini veren melatonin adlı hormonun üretimini durdurmasına neden olur. Bu nedenle, akıllı telefonların ve benzeri cihazların yaydığı ışıklar uyku döngünüzün bozulmasına, dolayısıyla uykuya dalış süresinin uzamasına ve uyku kalitenizin düşmesine neden olur.

Uzmanlar tüm ışık renklerinin benzer etkiye sahip olmadığını söylüyor. Gündüz, dikkati, reaksiyon süresini ve duygu durumu artırdığı için yararlı olan mavi dalga boyları gece işleri bozabiliyor.

Gece ışığa maruz kalma çeşitli hastalıklara neden olabiliyor. Örneğin gece vardiyasında çalışan kişilerde, çeşitli kanser türleri, diyabet, kalp hastalığı, obezite görülme riski arasında ilişki saptanmış. Bu duruma ışığa bağlı olarak melatonin hormon üretimindeki azalmanın neden olabileceği düşünülüyor.

NE YAPMALI?

Uzmanlara göre:

  • Gece ışığı olarak loş kırmızı ışık kullanın. Kırmızı ışık, uyku-uyanıklığı düzenleyen sirkadiyen ritim ve melatonin hormonu üzerinde en düşük etkiye sahip.
  • Uyumadan 2-3 saat önce parlak ekranlara bakmaktan kaçının.
  • Gece vardiyasında çalışıyorsanız ya da gece çok fazla elektronik alet kullanıyorsanız mavi ışığı engelleyen gözlük kullanın ya da cihazlarınıza mavi/yeşil dalga boyunu filtreleyen uygulama yükleyin.
  • Gün içerisinde olabildiğince aydınlığa maruz kalın, sizi iyi hissettirmenin yanı sıra uykuya dalmanızı da kolaylaştıracaktır.
Vehaber Menu