11'inci Kocaeli Kitap Fuarı kapsamında, İzmit'te Uluslararası Fuar Merkezi Yahya Kaptan Salonu'nda 'Bir Ömür Nasıl Yaşanır' söyleşisi düzenlendi. Söyleşide konuşan tarihçi Prof. Dr. İlber Ortaylı, 'Herkesin kendine göre bir Türkçe uydurduğu bir memlekette lisan olmaz' dedi.
Yoğun katılımın olduğu söyleşide tarihçi Prof. Dr. İlber Ortaylı, dil konusunda değerlendirmelerde bulundu. Prof. Dr. İlber Ortaylı, 'Kültür her şeyi içeren bir kavramdır. Dil konusunda insanların çok hassas olması gerekiyor. Yazma ve konuşma kurallarında ister istemez bir kopukluk başlıyor. O dilin üyesi olan topluluklarda ve toplumda uzaklaşma, parçalanma başlıyor. Bütün dünyada sosyal sınıflar arasında bir fark vardır. Bunu abartmayalım. Mesela Oxford'da bir çocuk imtihan kazanıyor. Diyorlar ki 'Bunu almadınız', diyorlar ki 'Sözlüde çaktırdık'. Çünkü sokak İngilizcesi, argo konuşuyor. Orada has İngilizcenin konuşulup yazılması lazım. Böyle bir kural var. Dolayısıyla sizin parlamentoda duyduğunuz önde gelen spikerler, politikacılar İngiltere'de doğru dürüst İngilizce konuşurlar. Gazeteler İngilizce yazar, kitaplar bununla çıkar. Fransa'da da böyledir, Almanya'da da böyledir. Böyle herkesin kendine göre bir Türkçe uydurduğu, herkesin kendi evindeki şiveyi televizyona getirmeyi iddia ettiği bir memlekette lisan olmaz. Efendim 'Bizim mahalli şivemizi mi küçümsüyorsun?' dersen, sen zaten o mahalli şiveyi konuşmuyorsun' ifadelerini kullandı.
Prof. Dr. Ortaylı, çocukların eğitimine de değinerek şöyle konuştu: 'Maalesef, Türk toplumunda sizi engelleyen mekanizmalar var. Bir kere okullar bakımından talihli değilsiniz, okullarımız ihale usulü bırakılıyor özel müesseselere. Özel okulların çok iyileri olabilir ve tarihimizde de olmuştur da. Kültürümüzü, oluşumuzu borçlu olduğumuz özel okullarımız da var. Bu iş maarif vekaletinin görevini yapmamasından dolayıdır. Öğretmen sınıfının tahrip edilmesinden dolayı özel sektöre bırakılacak bir mesele değildir bu. Eğitim, yüzlerce yıldan beri Roma döneminden beri, Sümerler'den beri şu yüzyıla kadar şöyle gider. Çocukların gramer öğrenmesi gerekir, çocukların matematik öğrenmesi gerekir, çocukların coğrafya öğrenmeleri gerekir, biraz gökyüzünü tanımaları gerekir ve çocukların mutlak suretle musiki bilmeleri, ondan anlamaları gerekir. Beden eğitimi yapmaları gerekir. Bunlar yapılır, yoksa yapay robotla iyi çocuk yetişmez. Böyle palavralara ne inanın ne de takip edin. Bunu ortaya süren mekanizmanın ciddiyetle alakası yoktur. Yapay robot dediğimiz şey öbür taraflarda yetişen insanlara göredir.'