Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, Foreign Policy'nin ardından BBC'ye konuştu. Şam'daki Başkanlık Sarayı'nda BBC Orta Doğu Editörü Jeremy Bowen'a konuşan Esad, Suriye'yi savunmak için dış destekli teröristlerle savaşa devam edecekleri ve ABD'nin kuklası olmayı asla kabul etmeyeceklerini söyledi.
Eylemlerin başlangıçta barışçıl olduğu ve sert müdahale sonucu grupların silahlandığı iddiasının gerçek dışı olduğunu tekrar vurgulayan Esad, eylemlerin başından itibaren silahlı grupların olduğunu ve ilk günlerde birçok polisin öldürüldüğünü söyledi.
IŞİD ve El Kaide bağlantılı örgütlerle savaşmayıp "ılımlı muhalif" denilen gruplara yoğunlaştığı iddiasının de mantıksız olduğunu anlatan Esad, bunun kendi ayağına kurşun sıkmak olacağını zaten Obama'nın "ılımlı muhalefeti" beklemenin ve onlar üstüne plan kurmanın fantazi olduğunu söyleyerek "ılımlı muhalefet" diye bir şey olmadığını kabul ettiğini söyledi.
ABD'nin başını çektiği IŞİD koalisyonuna katılmayacaklarını çünkü bu koalisyon içindeki birçok ülkenin teröristleri desteklediğini belirten Esad, koalisyonun üçüncü ülkeler üzerinden kendilerine sadece genel bilgi verdiğini, aralarında doğrudan temas olmadığını söyledi.
"Teröristlerle savaşıyoruz, sivilleri koruyoruz ve diyolog geliştiriyoruz" diyen Esad, sivil kayıpların her savaşta olduğunu belirterek "Her savaş kötüdür, sivil kayıplar olur ama bu genel politika değil. Halk desteği olmadan duramazdım" ifadelerini kulland.
BBC'nin bazı soruları ve Esad'ın yanıtları şöyle:
Sayın Başkan, Suriye'nin birçok bölgesinde kontrolü kaybettiniz. Kendine İslam Devleti diyen bir grup ortaya çıktı. 200 bin kişi öldü, milyonlarca insan evlerini kaybetti. Birleşmiş Milletler Temsilcisi Staffan de Misturan bu durumu İkinci Dünya Savaşı'nın ardından yaşanan en ciddi insani kriz olarak değerlendirdi. Suriye artık başarısız devlet (failed state) mi?
Hayır, hükümet ve devlet kurulumları Suriye halkına karşı görevlerini yerine getirdiği sürece başarısız devletten bahsedemeyiz. Kontrolü kaybetmek ise tamamen başka bir şey. Dünyanın dört bir yanından gelen teröristlerin işgali altındayız ve hükümet savaşarak ve ülkesini savunarak işini yapıyor.
Cihatçı olmayanlara konsantre oldunuz ve halkı siz ve El Kaide arasında tercih yapmak zorunda bırakmaya çalıştınız iddiasına ne dersiniz?
Obama zaten bu soruya yanıt verdi, ılımlı muhalfeti beklemek ya da ona bağlanmak fantazi dedi. Bu sadece bir hayaldi. Batı medyasında bile artık El Kaide türevi örgütlerden bahsediliyor. Bir günde bir anda ılımlıdan aşırıya kaymak mantıksız. Aynı kökene sahipler.
Şam'da konuştuğum bazı savaşçılar Malezya ve Türkiye gibi bir ülke olmak istediklerini anlatmışlardı. Yani cihatçı değiller. Bunlar da mı tehlikeli?
Öyleyse sözde ılımlı muhalefet neden buharlaştı? Hükümet ve başkan kendi ayağına mı kurşun sıkıyor? IŞİD ve El Nusra'nın askeri üslerimize saldırmasını ve askerlerimizi öldürmesini, bizi destekleyenleri kaçırmasını mı istiyoruz? Bunları ılımlı muhalefeti yok etmek için mi yapıyoruz? Bu gerçekçi mi? Kimse bunu kabul edemez.
Şu an eğer varil bombalarını durdursanız, ki bombalama oluyor, bu sizin uluslararası durumunuza yardım etmez mi? Şu an sizin IŞİD'e karşı savaşta potansiyel partner olduğunuzu söyleyenler var ve siz sorunun değil çözümün partneri olabilirsiniz. Generallerinize "daha fazla saldırı yok" talimatı verseniz yetecek, şüphesiz bu uluslararası durumunuzu geliştirecek, değil mi?
Bizden ülkemizi teröristlere karşı savunma görevini yapmayı durdurmamızı mı istiyorsunuz? Bu meşru bir savaş. Bizim varil bombamız yok. Her ordu gibi füze, mermi, bomba ve benzeri araçlar var.
IŞİD ve El Kaide'ye karşı savaşta ABD ve diğerleri sizin partner olamayacağınızı söyledi. Partner olmak istermisiniz?
Hayır, kesinlikle olamayız. Biz terörizmi destekleyen bir ülkenin olduğu ittifakta yer alamayız. İttifaktaki çoğu ülke böyle.
Suudi Arabistan da IŞİD'e karşı olduğunu söylüyor artık.
IŞİD ve El Kaide bağlantılı grupların ideolojilerinin kaynağı Vahabilik. Bu da Suudi Arabistan'daki kraliyet ailesi tarafından destekleniyor. Ne söylediğiniz değil ne yaptığınız önemli.
ABD'nin tutumlarından konuşalım. Sizin koltuğunuzdan ayrılmanız hala ABD'nin resmi politikası ama yumuşama işaretleri var. Dışişleri Bakanı John Kerry, politikalarınızı değiştirmeniz gerektiğini söyledi. Yumuşama mı bu? Çözümün parçası olarak görüldüğünüze inanıyor musunuz?
Biz Amerikalara değil kendi yurttaşlarımıza bağlıyız. Değişmekle ne kastettiklerine bağlı.
Eskiden Esad gitmeli diyorlardı, bu yüzden bu yumuşama olarak algılandı.
Kukla olmamızı istiyorlar ama asla kukla olmayacağız. Onların değil kendi çıkarlarımıza göre hareket edeceğiz. Onlara ne kastettiklerini sormanız gerek.
Amerikalılarla konuşuyor musunuz? Suriye hava sahasında sürekli Amerikan uçakları var, koordine halinde misiniz?
Hayır, onlar kukla olmayanla konuşmazlar. Uluslararası hukukun üzerinden atladılar. Ulusal egemenliğimizi hiçe saydılar. Bizle görüşmüyorlar, biz de onlarla görüşmüyoruz.
Ama havada uçaklarınız hiç karşı karşıya gelmiyor? Bir temas olmalı, değil mi?
Doğrudan temas yok. Irak ve başka ülkeler üzerinden var, genel bilgi geliyor.
IŞİD'in bombalanması hükümetinizin lehine mi? Eski ABD Savunma Bakanı Chuck Hagel böyle olduğunu söyledi ve bunu dedikten kısa bir süre sonra istifa etti. Düşmanlarınızı vurmaları sizi daha güvenli hale hale getiriyor mu?
Bu ilk sorunuzla çelişiyor. ılımlıları yok etmek için IŞİD'i desteklediğimiz iddiasıyla. Ama evet bize biraz faydası var. Ama daha ciddi, etkili ve verimli olabilirdi, şu an öyle değil.
